vrouw omhelst zichzelf en twee vrouwen omhelzen elkaar.

De delicate dans tussen loyaliteit en zelfbehoud: een reis van groei en evenwicht

Het is een boeiend onderwerp waar ik een groot deel van mijn leven al mee worstel: hoe kun je loyaal zijn aan anderen én jezelf niet uit het oog verliezen? Loyaliteit en zelfbehoud: ze hebben een ingewikkelde relatie met elkaar waartussen ik maar moeilijk navigeren kan. Vaker dan me lief is, ben ik in situaties gebracht waarin deze twee krachten botsten. En herhaaldelijk koos ik voor loyaliteit aan de ander bóven zelfbehoud voor mij.

De tweedeling begrijpen en een balans vinden

De balans vinden tussen trouw blijven aan iemand of iets én voor jezelf zorgen, je eigen welzijn niet uit het oog verliezen, is een uitdaging en kan erg lastig zijn. Loyaliteit maakt dat je je emotioneel verbindt aan de ander. Zelfbehoud gaat over goed voor jezelf zorgen: fysiek, emotioneel en mentaal. Maar hoe zorg je ervoor dat er een gezonde balans is tussen oog voor de ander hebben en liefde voor jezelf?

Persoonlijk verhaal

Zoals je kunt lezen in mijn persoonlijk verhaal heb ik PTSS, welke zijn oorzaak vindt in mijn jeugd en tienerjaren. En dát kan ik zeggen is de grootste testcase ever op het gebied van loyaliteit. Want loyaliteit naar je naasten, je ouders en broer, is haast niet te doorbreken. Het is zo moeilijk om hier van los te komen en voor jezelf te kiezen. Het is mij, na 30 jaar, deels gelukt; met vallen en opstaan, want nog altijd worstel ik ermee.
Já, ik heb door de jaren meer afstand kunnen nemen en allerlei dingen gedaan om me los te maken van die loyaliteit, maar ik kan je zeggen dat het een verdraaid moeilijk, ingewikkeld en traag proces is. Nog altijd ben ik loyaal naar mijn naasten. Minder dan vroeger, ja dat wel, maar het feit dat ik onder een pseudoniem schrijf geeft wel aan hoe diep die loyaliteit zit.

Geleerde lessen

Alle ervaringen hebben me een stukje wijzer gemaakt en ervoor gezorgd dat ik steeds een stap kon zetten. Soms twee stappen achteruit, maar gelukkig ook altijd weer één stap vooruit. En zo merk ik dat er steeds meer evenwicht ontstaat tussen loyaliteit en zelfbehoud. Enkele waardevolle lessen die ik in mijn reis geleerd heb, zijn:

Grenzen stellen is noodzakelijk

Het stellen van grenzen lijkt een belangrijke voorwaarde om balans tussen loyaliteit en zelfbehoud te hebben. Je hoeft niet te kiezen; het is niet óf loyaal zijn aan een ander óf je eigen behoeften volledig voorop stellen. Het draait om het vinden van de juiste balans: de gulden middenweg waar jij je goed bij voelt. Waarbij je het gevoel hebt dat je aandacht aan de ander besteed, de ander ziet EN oog hebt voor je jezelf en voelt dat jij belangrijk bent. Hoe je dit doet? Mijn ervaring: in ieder geval door grenzen te stellen. Iets dat ik bij tijd en wijle nog altijd een behoorlijke uitdaging vind. Omdat ik bijvoorbeeld bang ben dat ik de ander teleurstel. Of omdat ik vind dat de verwachtingen van de ander belangrijker zijn dan mijn behoeften. Door dit soort overtuigingen kies ik dan voor de ander in plaats van voor mijzelf. En dat gaat altijd wringen, vroeger of later.
Het stellen van grenzen blijkt in de praktijk helemaal zo erg niet te zijn. Sterker nog: ik heb gemerkt dat mensen het juist prettig vinden als je grenzen stelt. Want dan ontstaat er duidelijkheid. En duidelijkheid is iets waar mensen behoefte aan hebben. Een nee tegen de ander is een ja voor mezelf.

Zelfbehoud is niet-onderhandelbaar

Het is zó belangrijk om goed voor jezelf te zorgen: je lichaam, geest en ziel. Je krijgt tenslotte maar één IK in dit leven en het is belangrijk daar zuinig op te zijn.
Dit is niet egoïstisch, zoals mensen wellicht soms zeggen of ervaren. Door voorrang te geven aan zelfzorg, ben je beter in staat om er voor anderen te zijn zonder je eigen welzijn in gevaar te brengen. Als je goed in je vel zit, blij bent met wie je bent en hoe je in het leven staat, dan straal je dit uit naar je omgeving. En daar plukt je omgeving de vruchten van. Immers, gaat het jou goed, dan ben je een vrolijker mens, kun je meer aan en heb je meer te geven aan anderen. Het is net als met het zuurstofmasker in een vliegtuig – je moet eerst je eigen zuurstofmasker opzetten voordat je anderen helpt.

Je reis omarmen

Dit klink wellicht wat zweverig voor sommigen: je reis omarmen. Toch is het wel zoals ik het ervaar. Ik heb inmiddels, denk ik, wel meer dan de helft van mijn leven geleefd (want ik ga er vooralsnog niet vanuit dat ik ouder word dan 100 jaar) en weet dat roeien met de stroom mee aanzienlijk minder energie kost én ook nog eens meer oplevert dan mijn kont tegen de krib gooien. Gaat dit makkelijk? Nee. Lukt mij dit altijd? Zeker niet! Soms heb ik zelfs de behoefte om tegen te sputteren en me niet direct over te geven aan een situatie of iemand. Omdat dat even lekker voelt. Ik zeg bewust even, want het breekt me ook altijd weer op, op een later moment.
Algemeen genomen merk ik dat meebewegen fijner voelt. En meer oplevert, zoals ruimte en kansen om me persoonlijk te ontwikkelen, te groeien en mezelf te (her)ontdekken. Dus omarm ik mijn reis door dit leven, met alle obstakels en hindernissen en zo leer ik iedere dag weer nieuwe dingen over mezelf.

Persoonlijke kracht

Bewust zijn van het spanningsveld tussen loyaliteit en zelfbehoud heeft mij veel inzichten opgeleverd: in mijzelf, mijn omgeving, hoe ik functioneer, wat ik belangrijk vind en wat ik kan doen om mezelf te helpen. Ik ben meer in staat te luisteren naar mijn intuïtie, durf vaker te vertrouwen op mijn instincten en maak keuzes die meer passen bij wie ik ben. Dit proces van zelfontdekking versterkt niet alleen mijn persoonlijke groei; het heeft ook tot verdieping en een hechtere band met de mensen in mijn directe omgeving geleid. Loyaliteit is voor mij steeds meer een bewuste keuze in plaats van een verplichting, en zelfbehoud een vorm van zelfliefde in plaats van egoïsme. En zo geeft de dans tussen loyaliteit en zelfbehoud mij persoonlijke kracht.

Deel dit bericht

Categorieën

nl_NL

Let's make it official.

Join us!

Bedankt voor je aanmelding.
Ik wens je veel leesplezier toe!

Hartelijke groet,

Handtekening van Anne in zwarte tekst